W dzisiejszym poście polecicie z Łukaszem na Maltę. Zapraszam.
Łukasz:
To kolejny mój wyjazd z projektem Erasmus Plus. W ramach tego projektu nauczyciele mogą wyjechać do innego kraju uczyć się języków obcych, doskonalić zawodowo, ale też poznać kulturę miejsca i ciekawych ludzi napotkanych w trakcie wyjazdu. Miejscem docelowym na Malcie było Saint Paul`s Bay, to tu znajdowała się szkoła językowa i mieszkanie dla grupy nauczycieli z mojej szkoły. Uczyliśmy się języka angielskiego, dla mnie była to już kontynuacja nauki. Po zajęciach podróżowaliśmy, zwiedzaliśmy najbliższą okolicę, ale też nieco odleglejsze miejsca na wyspie.

Malta to jedno z najmniejszych krajów europejskich. Zajmuje 316 km kwadratowych łącznie z powierzchnią wysp wchodzących w skład archipelagu maltańskiego. Największa i najbardziej zaludniona jest wyspa Malta, ale też Gozo, Comino i Manoela. Pozostałe wyspy są niezamieszkałe. Pomimo tak małej powierzchni Malta ma bardzo dużo do zaoferowania. Od niesamowitej przyrody, lagun, klifów, grot skalnych, raf koralowych, ale też mnóstwo budowli, z których najstarsze pochodzą z czwartego tysiąclecia p.n.e. Na Malcie nie występują żadne rzeki, woda jest pozyskiwana ze złóż podziemnych i odsalanej wody morskiej, czyli dość niesmaczna. Jest to jednej z najcieplejszych krajów europejskich, latem temperatura sięga powyżej 30 stopni, a zimą raczej nie spada poniżej 15. To malutki kraj wielkości Krakowa. W miesiącach, które nie są bardzo gorące warto byłoby przemieszczać się rowerem. My byliśmy we wrześniu i jeszcze słońce dawało nam się we znaki. Maltańczycy są bardzo religijni ale też bardzo przesądni. Efektem tego są zegary malowane na wieżach kościelnych z których każdy wskazuje inny czas by zmylić diabła, który przyszedł po duszę. Maltańczycy to w 97% chrześcijanie. Pomimo tak małej powierzchni na Malcie jest aż 359 kościołów.

W dzisiejszym poście postaram się krótko zarysować najciekawsze miejsca na jakie udało mi się dotrzeć.
Valetta jest stolicą państwa od 1571 roku. Ufundowana została przez Wielkiego Mistrza Zakonu Maltańskiego. Jest jedną z najpiękniejszych i najbardziej wyjątkowych europejskich stolic. W całości wpisana jest na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Spacerując po niej ma się wrażenie jakby przeniesiono nas w czasie. Valettę można porównać do Starego Miasta Krakowa, malutka, kameralna i bardzo magiczna. Nie ma tu centrum biznesowego, wieżowców czy szerokich dróg. Spacerując ulicami Valetty warto poczuć atmosferę miejsca, skręcić w wąskie uliczki, obejrzeć fasady budynków. Jeżeli wybieracie się samochodem do stolicy, zostawcie go w Florinie, nie wolno to parkować jeżeli nie jesteście mieszkańcami miasta. Grożą za to surowe mandaty.
Najważniejszymi zabytkami są tu kościoły. Do większości z nich wstęp jest płatny około 10 euro.

Mdina – Miasto Ciszy
Leżąca w centrum wyspy Mdina aż do przybycia Kawalerów maltańskich pełniła funkcję stolicy. Powstała jako osada Fenicjan, przebudowali ją Rzymianie, a obecny kształt zawdzięcza Arabom. Położona jest na wzniesieniu i w całości otoczona murami oraz bastionami. Do środka można wejść jedną z dwóch bram: Bramą Miejską oraz mniejszą Bramą Grecką. Do Bramy Miejskiej prowadzi kamienny most. Tu również nie wolno poruszać się samochodami. Całkowita powierzchnia miasta to niecały kilometr kwadratowy. Oprócz kościołów warto zagłębić się do lokalnych sklepików z rękodziełami, a także do mniejszych knajpek.

Mosta to jedno z największych miast na Malcie, położona jest w samym centrum wyspy. Najważniejszym zabytkiem jest Mostadom czyli rotunda. Może przywoływać skojarzenie z greckim panteonem i taki miała mieć pierwotny cel. Obecnie jest to jeden z największych kościołów na Malcie (pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny ). Podczas drugiej wojny światowej 1942 roku Luftwaffe zrzuciło na rotundę trzy bomby. Dwie z nich odbiło się od kopuły i nie eksplodowały, a trzecia z nich 500 kilogramowa przebiła kopułę kopułę kościoła i wpadła do środka gdzie właśnie 300 osób czekało na nabożeństwo. Cud polegał na tym, że bomba choć przekuła kopułę i wpadła na posadzkę nie wybuchła. Warto zwrócić uwagę, że miejsce w którym bomba przebiła kopułę nie ma zdobień. Bomba została rozbrojona i wrzucona do morza.

Weekend zagospodarowałem sobie na całodniowe wycieczki. W sobotę wybrałem się na wyspę Gozo, można tam się dostać promem. Niech nie zdziwi was, że jadąc na wyspę nikt nie pobiera opłaty, uiścicie ją na powrocie. Koszt takiej przeprawy w obie strony to 4,60 euro i trwa około 20 minut.

Gozo jest drugą co do wielkości wyspą Archipelagu Maltańskiego. Według legend miało być zamieszkiwane przez nimfę Calipso. Jest to wyspa sielanki i spokoju, gdzie nie tylko maltańczycy przyjeżdżają zrelaksować się i odpocząć. O Gozo mówi się że to spokojna wioska, znajdujemy tam przepiękną naturę, ale także ustronne knajpki i kawiarenki. Do poruszania się po wyspie wybrałem bus hopon hopoff. W cenie biletu możecie wsiadać i wysiadać na piętnastu przestankach w ciągu jednego dnia. Bilet kosztuje 10-20 euro. Jednym z przystanków jest centrum pomidorowe, można tam zobaczyć muzeum oraz przetwórnię pomidorów, a także w sklepiku zapatrzeć się lokalne specjały.
Na wyspie można podziwiać fragmenty akweduktów, a te choć są dziełem Brytyjczyków, jakoś bardziej kojarzą się nam z Rzymianami.
Jednym z przystanków jest Azure Window, a w zasadzie tylko miejsce po nim. To chyba najsłynniejsze miejsce na Gozo, jeszcze kilka lat temu stało tutaj słynne Azure Window, kręcono tu zdjęcia do filmu „Gra o tron”. To co zostało z Azure Window jest teraz atrakcją dla nurków. Polecam spacer na punkt widokowy obok kościółka nad Dierva Bay. Z punktu widokowego można zobaczyć niesamowite Blue Hole. Piękna naturalna studia tętniąca podwodnym życiem. Wygląda naprawdę imponująco, nie tylko z punktu widokowego, ale też z perspektywy pływającego. Warto zabrać ze sobą buty do pływania, żeby bliski kontakt z jeżowcami nie ograniczył wam dalszego zwiedzania.
Miasteczko Xlendi położone na południowo – zachodniej częsci wyspy. Plaża tu jest wciśnięta w skały, dość malutka, piaszczysta. Szczególnie zachwycają tu widoki na pobliskie klify. Na lewo znajdziecie fiord gdzie przy miarę spokojnym morzu możecie się schłodzić. Warto wspiąć się na klify, żeby zobaczyć widok na miasteczko i ogromne skały. Wspinając się po kamiennych schodkach można dojść do punktu widokowego, stąd roztacza się widok na okolicę.

W czasie mojego pobytu na Malcie można było podziwiać pokazy Malta Air Show.

W niedzielę wybrałem zwiedzanie z katamaranu, ale opcji jest kilka. Cumują tu też inne łodzie. Plan wyjazdu jest dość obszerny, dodatkowymi atrakcjami są pływanie i nurkowanie z rurką. co bardzo lubię. Na katamaranie dobrze zająć sobie odpowiednie miejsce do obserwacji i cieszyć się widokami. Trasa jest uzależniona od warunków atmosferycznych. Nasze miejsca przystankowe możecie ocenić sami. Na katamaranie można było kupić różne napoje, przekąski i lody. Istniała też opcja zamówienia sobie obiadu podczas wejścia na pokład. Ze sobą koniecznie trzeba zabrać okulary przeciwsłoneczne, krem z filtrem, nakrycie głowy, ręcznik i pieniądze na dodatkowe napoje. Wycieczka trwała około sześć godzin, a koszt to 40 euro. Uważam, że był to ciekawie i rekreacyjnie spędzony czas. Snoorkowanie jak zawsze było bardzo przyjemne, woda ciepła, natomiast życie podwodne trochę się pochowało ze względu na głośną muzykę i ilość ludzi pływających w zatokach.

Kilka słów o plażach:

Golden Bay to plaża znajdująca się na północno zachodniej części wyspy. To jedna z najpiękniejszych plaż jakie posiada Malta. Golden Bay to piaszczysta plaża rozciągająca się wzdłuż malowniczej zatoki. Jej atutem jest to że jest długa i szeroka, co nawet w szczycie sezonu turystycznego gwarantuje całkiem komfortowe warunki plażowania. Co ciekawe plaża wchodzi w skład parku narodowego. W okolicy znajduje się kilka urokliwych zatoczek do których prowadzą widokowe trasy piesze.

Plaża Ghajn Tuffieha znajduje się w małej zatoce otoczonej zielonymi wzgórzami i spektakularnymi widokami na morze. Żeby dotrzeć na plażę trzeba pokonać 200 schodów. Dla mnie to jedno z bardziej urokliwych miejsc na Malcie. Górzyste otoczenie, miękki piasek, woda we wszystkich możliwych odcieniach błękitu, piękne zachody słońca, mniejsze tłumy niż na innych plażach. Idealne miejsce na dzień relaksu na Malcie.

Quarraba Bay to trudno dostępna zatoka, która swoją nazwę wzięła od cypla, który oddziela ją od popularnej i obleganej plaży Ghajn Tuffieha. Trzeba być bardzo ostrożnym podczas wejścia do tej zatoki. Zatoka Quarraba Bay słynie z naturalnej glinki można zrobić maskę na ciało i twarz, a potem zmyć w kąpieli morskiej.

Dingi Cliff to wysoka, bo ponad dwustumetrowa formacja skalna, która przez stulecia stanowiła naturalną obronę wybrzeża Malty przed najeźdźcami. Wzdłuż klifu ciągnie się trasa spacerowa z kilkoma ławczkami, na których można odpocząć i podziwiać widoki. Obserwując klify warto zerknąć na morze, gdzie możemy wypatrzeć jedną z niezamieszkałych wysp Archipelagu Maltańskiego Fifelę. Tu przy krawędzi klifu w XVII wieku wzniesiono kaplicę św. Marii Magdaleny. Prawdopodobnie nie da się zajrzeć do środka, ale na tyłach świątyni znajdziecie taras z bardzo przyjemnym widokiem.

Blue Grotto to jedne z obowiązkowych punktów na mapie Malty. Ta słynna grota wygląda wyjątkowo z punktu widokowego, jak również z poziomu łódki. Położona jest na uboczu. Jest to szereg jaskiń na południowo wschodnim wybrzeżu wyspy. Najpiękniejszy widok jest na punkcie widokowym przy przystanku autobusowym Panorama. Najpiękniej wygląda za za dnia, kiedy lazurowa woda jest oświetlana przez słońce. Jeżeli macie możliwość to warto skorzystać z wycieczki łódką. Podczas trzydziestominutowego rejsu wpływa się do jaskiń, można podziwiać stalaktyty wiszące nad głowami.

Qawra i Buggiba to dwie blisko sąsiadujące ze sobą miejscowości. Czasami trudno stwierdzić po której stronie się spaceruje. W Qawra znajduje się deptak, ale też oceanarium. To miejscowość stricte kurortowa. Można tu znaleźć noclegi w przystępnych cenach. Z Qawry widać wyspę Świętego Pawła, to w tej okolicy w I wieku naszej ery rozbił się statek ze Św. Pawłem, który rozpoczął chrześcijaństwo na Malcie. Lokalni przewoźnicy dowożą tam każdego chętnego.

Odwiedziłem też kompleks świątyń megalitycznych. Kompleks prehistorycznych megalitów na Malcie to jedne z najstarszych na świecie budowli wzniesionych przez człowieka. Najprawdopodobniej budowano coś wcześniej, ale czas nie był łaskawy dla nich łaskawy i przepadły na przestrzeni tysiącleci. Po zakupieniu biletu do kompleksu warto odwiedzić małe muzeum, gdzie zdobędziecie wiedzę w pigułce na temat maltańskich megalitów. Największą ciekawostkę stanowi dla mnie obróbka kamieni megalitycznych ponieważ budowle z nich powstały w czasach gdy nie znano jeszcze metalu. Wielkie głazy obkuwano przy pomocy innych kamieni, jeszcze twardszych. Wyobraźcie sobie, że największa z ociosanych skał mierzy sześć i pół metrów długości, trzy wysokości, a przy tym waży 20 ton. A to przecież jedna z wielu skał przygotowanych przez ówczesnych budowniczych. Na terenie całego kompleksu można podchodzić do stanowisk archeologicznych i podziwiać odrestaurowane kamienne budowle. Każde stanowisko okryte jest ochronnym parasolem, a zwiedzający mogą przechodzić po przygotowanych dla nich chodnikach.
Drugim stanowiskiem które odwiedziłem była świątynia Mnajdra, zbudowana nad skalnym klifem daje poczucie przestrzeni, a przy okazji można podziwiać niesamowity widok na morze. Szacowany czas powstania megalitów to 3000 – 4000 lat przed naszą erą, ale badania archeologiczne wskazują na szczątki budowli z ponad 5000 lat przed naszą erą. Dla porównania najstarsza piramida w Egipcie datowana jest na 2600 lat przed naszą erą. Wszystkie obrobione głazy zostały tak do siebie dopasowane aby zachować ustalone proporcje i kierunki. Udowodniono też, że budowle oprócz funkcji religijnych, spełniały funkcję starożytnego kalendarza i zegara słonecznego. Maltańczycy świetnie rozwinęli sztukę, architekturę i astronomię, jednak w dziedzinie wojny i obronności nie do końca sobie radzili, dlatego cywilizacja ta został podbita około 4000 lat przed naszą erą. Bilet wstępu do kompleksu 10 euro.

Ostatnie dni na Malcie spędziłem spacerując po Sliemie i St. Julian. Miasta te leżą blisko siebie, a z racji wielkości wyspy bez problemu można przejść pieszo. Spinola w St. Julian to niewielka zatoka gdzie cumują łódki rybackie. Otoczona jest deptakiem. Za nią znajduje się kilkukilometrowa promenada, która ciągnie się wzdłuż wybrzeża. Promenada to też świetne miejsce na jogging. St. Julian to podobno najgłośniejsze miasto maltańskie, czyli jak na maltańskie warunki dużo się dzieje. Ale St. Julian to nie tylko kluby i imprezy, to również promenada, gdzie można pospacerować i trochę się wyciszyć. Miasto jest dość dobrze skomunikowane z resztą wyspy. Ale sama komunikacja miejska na Malcie to już zupełnie inna historia.

Sliema w języku maltańskim oznacza „pokój”, a nazwę miasto wzięło od kaplicy Marii Dziewicy, która służyła jako punkt odniesienia dla rybaków powracających z łowów. Sliema jest stosunkowo nowoczesnym miastem. Uznawana jest za najbardziej luksusowy ośrodek na Malcie, ekskluzywne hotele, klimatyczne restauracje i sklepy, ale również marina gdzie cumują drogie jachty. Warto pospacerować po marinie i popatrzeć na przypływające i odpływające łódki i jachty, posiedzieć chwilę z kawą w ogródku kawiarnianym i pospacerować nad brzegiem morza. Mój spacer po mieście nie miał konkretnego planu, chciałem poszukać urokliwych zakątków, cieszyć się ostatnim dniem na Malcie.
Z Sliemy do St. Julian droga zajmuje około 30 minut, pod warunkiem, że nie robicie zdjęć i zwyczajnie wam się nie spieszy. Ze Sliemy z mostu widzimy już Valettę. Sami możecie tu ocenić odległości na wyspie.

To już koniec mojego wyjazdu na Maltę, ale myślę, że uda mi się tu kiedyś wrócić. Mam wrażenie, że wykorzystałem czas na zwiedzanie i relaks w najlepszy możliwy sposób, a z racji tego, że był to jednak wyjazd służbowy w pierwszej kolejności musiałem się zająć sprawami związanymi z kursem i projektem Erasmus Plus. Malta jak też Gozo to miejsca gdzie czas płynie wolniej. Zwiedzanie urokliwych zakątków, plażowanie i pływanie uzależnia. Myślę, że na pewno nie odkryłem całego bogactwa naturalnego tych miejsc. Bardzo chciałbym lepiej zwiedzić Gozo, tym razem udało mi się tylko część tej pięknej naturalnej wyspy.